مته چیست؟
چنانچه روی اشیا و لوازم نیاز به سوراخ کاری باشد لازم است که از ابزاری تیز و برنده به نام مته استفاده نمود. اما برای بکار بردن انواع مته به دریل نیاز است که بتواند با چرخش سریعی که صورت می دهد، سوراخ مورد نیاز را ایجاد کند.اغلب مته ها سوراخ هایی دایره شکل به وجود می آورند. هر چند که در انواع مختلف مته، نوع خاصی نیز وجود دارد که می تواند سوراخ های غیر دایره ایجاد نماید. امروزه دریل و مته های آن، یکی از کاربردی ترین ابزارها در محیط خانگی یا صنعتی می باشند. کارهای ظریفی مانند مونتاژ یک دکور تا طراحی های بزرگ در ساختمان، نیازمند دستگاه دریل و البته انواع مته می باشد.
برای آن که بتوان سوراخ هایی مناسب ایجاد کرد لازم است که در کاربری های متفاوت از نوع مته و سایز مناسب آن استفاده نمود. به همین دلیل در ادامه به معرفی دسته بندی های مته براساس ویژگی های متفاوت آن می پردازیم:
مته الماسه
مته الماسه که ممکن است شما نوع آن را بهصورت فوباید بدانید که شما از ماشین سنگ سنباده باید جهت تیز کردن نوک مته الماسه هنگامیکه کند میشود استفاده نمایید، البته از این مته برای سرامیک و کاشی نیز میتوان استفاده کرد البته باید یادآوری کنم که در هنگام استفاده از مته الماس اگر از دریل چکشی در هنگام کار استفاده کنید با نتیجه رضایت بخشتری مواجه خواهد شد.
مته مخروطی
مته کاجی یا مخروطی که شاید شما نام آن را به صورت مته پله ای هم شنیده باشید که یکی از پر استفادهترین انواع مته شناخته میشود البته برای سوراخ نمودن بسیاری از فلزات و یا در برخی از شرایط برای سوراخ نمودن چوب از مته مخروطی استفاده می شود.
دلیل نامگذاری مته مخروطی چیست
این سوالی است که ممکن است در ذهن هر فردی به وجود بیاید که اگر به ظاهر این مته دقت نمایید آن را شبیه میوه درخت کاج مشاهده خواهید کرد به همینخاطر این نام را برای این مته انتخاب نمودند که از ویژگیهای جالب مته مخروطی میتوان به طبقهبندی در سایز این مته اشاره نمود و این یکی از مزایای اصلی این مته به شمار میرود همینطور باید در نظر داشته باشید که با استفاده از این مته میتوانید هر اندازهای را بهدست آورد و احتیاج به عوض نمودن مته نمیباشد.
مته خزینه
مته خزینه که اصولاً برای سوراخ نمودن جای انواع پیچ این مته را مورد استفاده قرار میدهند در فعالیتهای ام دی افکاری؛ کابینتسازی و یا حتی سوراخ نمودن چوب از این مته استفاده میشود که اگر بخواهید یک سوراخکاری با کیفیتتری را انجام دهید میتوانید از مته خزینه برای فعالیت خود استفاده نمایید، زیرا حادثههای کمتری در حال استفاده از مته خزینه پیش میآید و همچنین لرزش و ارتعاش هاصی صورت نمیگیرد به همیندلیل سطح مورد نظر شما به صورت یکدستتر شکل میگیرد.
مته کونیک
این نوع مته که ممکن است شما حرارت خاص و زیادی را از این مته در هنگام سوراخ نمودن مشاهده کرده باشید در سایزبندی های متفاوت و عموماً بالا مورد استفاده قرار میگیرد افرادی که از این مته استفاده میکنند بهخوبی میدانند که هنگام کار بهتر است از دور پایین دستگاه دریل برای آسیب وارد نکردن به این مته استفاده نمایند و مطمئناً دلیل حرارت بیشتر به خاطراین است که نوک مته با سطح کار بیشتر در ارتباط میباشد.
انواع مته آهن
مته آهن که از نام آن مشخص است بیشتر برای سوراخ نمودن انواع مختلف آهن آلات، برخی اوقات فلزات و در بیشتر مواقع برای استیل استفاده میشود که البته خود متهی آهن در دو نوع دیگر مورد کاربرد قرار میگیرد.
مته آهن کوتاه
مته آهن کوتاه که در گروه مته آهن قرار دارد همانطور که از نام آن پیداست بهخاطر کوتاهتر بودن ارتفاع آن در حین سوراخکاری عموماً این مته را برای سوراخکاریهای ظریف و نازک فلزی به کار میبرند و یکی از ویژگیهای بسیار جالب این مته به طور قطع دوری از انواع شکستگی در حین فعالیت سوراخکاری میباشد که شما عزیزان برای سوراخکاریهای قطعات نازکِ جنسهای آهنی یا فلزی میتوانید از مته آهن کوتاه استفاده نمایید.
مته آهن بلند
مته آهن بلند برعکس مته آهن کوتاه از ارتفاع بیشتری برخوردار میباشد که شما برای سوراخ نمودن قطعههای فلزی که کَندوکاری بیشتری را میطلبند و با عمق بیشتری روبهرو هستند میتوانید از متهی آهن بلند استفاده کنید و دقیقاً برعکس متهی آهن کوتاه این مته احتمال شکستگی را در هنگام کار افزایش میدهد وبهتر است در حین کار با این مته بیشتر مراقب باشید.
مته ۵ شیار
مته پنج شیار که از جمله متههای بادوام در بین انواع متهها شناخته میشود و همچنین برای انواع جنسها میتوان از این مته استفاده نمود، لازم بهذکر است که متهی پنج شیار یکی از انواع متههای الماسه به شمار میرود و برای سوراخ نمودن سنگ ،گچ ، آجر و بسیاری از موارد دیگر در مصالح سازی میتوان از این مته استفاده نمود و در قیمتهای مختلف که طول مته پنج شیار یکی از از دلایل بسیار مهم برروی قیمت این مته میباشد که در بزرگ و کوچک بودن طول مته پنج شیار قیمت آن کاملاً متفاوت میباشد.
مته ۴ شیار
مته چهار شیار که مانند مته پنج شیار برای سوراخ نمودن بتون مورد استفاده قرار میگیرد با این تفاوت که تنها سوراخکاری خود را با قطر حدود ۳۰ میلیمتر همراه میکند که البته باید خاطرنشان کنم مته چهار شیار، عموماً به سه اندازه در بازار وجود دارند که شاید نام دیگر مته چهار شیار را به عنوان چهار الماس نیز شنیده باشید.
انواع مته مرغک
نام این مته پرکاربرد را زیاد شنیدهاید که شکل آن به صورت استوانهای نیز میباشد البته در این نوع مته اگر توجه کنید هر دو سر مته برای سوراخ نمودن که معمولاً برای زاویه ۶۰ درجه کاربرد دارد استفاده میشود مته مرغک که برای آهنگری بسیار حائز اهمیت است بسیار مورد کاربرد قرار میگیرد نوک تیز مته مرغک را که از فولاد ساخته میشود را نباید فراموش کنید.
مته آلومینیوم
مته آلومینیوم که همانطور که از نام آن پیداست برای سوراخ نمودن فلزات از جنس نرم مانند برنج و مس بسیار مورد استفاده قرار میگیرد که شما برای عمقهای بسیار زیادتر میتوانید از آن استفاده نمایید.
مته فولادی معمولی
مته هایی که از جنس فولاد هستند را به دو دسته مته های فولادی کم کربن و پر کربن تقسیم می کنند. مته هایی که کم کربن هستند، از فولادی تهیه شده اند که با پانزده درصد کربن بوده و قیمتی ارزان دارند.
این نوع از مته برای سوراخ کاری در چوب های نرم مناسب است. این درحالی است که مته های پرکربن با درصد پنجاه تولید شده و قیمت آن ها در مقایسه با نوع اول، کمی بالاتر است. این مته مقاومت سایش خوبی داشته و برای استفاده در مصارف خانگی مناسب است.
مته با پوشش اکسید سیاه
این نوع مته بر اثر یک تغییر شیمیایی ایجاد شده و به عنوان یک پوشش، اکسید سیاه روی فولاد به وجود می آید که در این روند نمک های موجود، به شکل اکسید کننده عمل کرده و با آهنی که در فولاد وجود دارد، واکنش داده و در نهایت پوشش سیاه اکسید را ایجاد می کنند.
این نوع از مته ها در مقایسه با مته های عنوان شده، دارای مقاومت بالایی بوده و دچار زنگ زدگی نمی شوند. از این نوع مته نیز برای چوب های سخت، فولاد و پی وی سی استفاده می شود.
مته با پوشش تیتانیوم
مته هایی که دارای پوشش تیتانیوم هستند، دارای اصطکاک پایین تری بوده و دوام مناسبی دارند. این مته ها نیز برای سوراخ کاری فلزات، فایبرگلاس و پی وی سی مناسب می باشند.
مته های برگی یکی از انواع مته سوراخکاری چوب
این نوع از مته جهت استفاده در سوراخ کاری چوب مورد استفاده قرار می گیرد.در مقایسه با مته چوبی، مته برگی می تواند قطر بیشتری را در سوراخ کاری ایجاد کند.
مته های پله ای : از مته های پله ای برای سوراخ کاری در فلز استفاده می شود و می تواند سوراخ های متفاوت و مناسبی را بر فلزات ایجاد کند. به جهت کم بودن گام های سوراخ کاری این مته، در ورق های فلزی از آن استفاده می شود.
لازم به ذکر است که تیز کردن این نوع از مته چندان ساده نیست.
مته نوع گازور
هنگامی که نیاز باشد در کابینت و کمد، محل لولا ایجاد شود از مته نوع گازور استفاده می شود. این مته عملا محلی برای نصب لولاها به صورت مخفی ایجاد می کند.
مته های خزینه :
گاهی لازم است که فضای سوراخ با قطر بیشتری ایجاد شود، در این شرایط از مته خزینه استفاده می شود.این مته به گونه ای طراحی شده است که قسمت انتهایی آن، دارای قطر بیشتری می باشد.از مته خزینه جهت سوراخ کاری در صفحات ام دی اف و در صنعت کابینت سازی استفاده می شود.
انواع مته گردبر
در بسیاری از مواقع نیاز است که سوارخ کاری هایی به شکل دایره در سایزهای متفاوت و در سطوح مختلفی ایجاد شود.مته های گردبر که به شکل های تو خالی و دارای لبه هایی با دندانه هستند برای این نوع از سوراخ ها به صورت دقیق و با سرعت بالا، تعبیه شده اند.این نوع از مته ها سوراخ های عمیقی ایجاد نمی کنند اما می توانند سوراخ هایی با قطرهای بزرگ ایجاد نمایند که در مصارفی همچون لوله کشی بسیار کاربرد دارد.
عمدتا جنس این نوع از مته از کبالت، فولاد تندبر یا الماسه می باشد.مته های گردبر بر اساس کاربردی که دارند به دسته بندی های ذیل تقسیم می شوند
مته گردبر ام دی اف: مته گردبر ام دی اف، جهت سوراخ کاری روی صفحه و ورق های MDF تولید شده اند کهدارای اندازه های متفاوتی می باشند.این نوع از مته ها سختی بالایی نداشته و تنها برای ایجاد برش در سقف کاذب گچی یا ام دی اف کاربری دارند.
مته گردبر چوب : از طرفی مته گردبری که برای چوب استفاده می شود، با جنسی متفاوت طراحی شده است اما از نظر اندازه های برش و سوراخ کاری مشابهت زیادی با نوع مته های گردبر ام دی اف دارد.
مته گردبر استیل :از آن جایی که فلز استیل، دارای ساختاری مستحکم است، مته های گردبری که برای سوراخ کاری آن ها استفاده می شود، باید دارای قدرت بالایی باشد. چنانچه مته گردبر استیل به درستی روی سه نظام نصب گردد، می تواند سطح فلز استیل را به درستی برش زده و سوراخ کاری کند. این نکته همواره مطرح بوده است که هنگام سوراخ کاری برای سطوح نرم، از سرعت بالا در دریل استفاده کرده و برای سطوح سختی مانند استیل، از سرعت کم بهره گرفته شود.
مته گردبر سرامیک:یکی دیگر از سطوحی که نیاز به سوراخ کاری با مته های گردبر را دارد، سطوح سرامیکی است.برای ایجاد سوراخ در کاشی، سرامیک و سفال بایستی از مته گردبر سرامیک استفاده نمود.